[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dodatkową preferencją dla banków jest zapis, że przez minimum trzy lata nie można się wycofać z kasy, ponieważ wówczas trzeba by zwrócić ulgę do budżetu.Ministerstwo Finansów dokonało kompleksowej oceny ulg podatkowych w 1998 r., publikując „Białą Księgę Podatków", zawierającą zarówno analizę obowiązującego systemu podatkowego, jak i koncepcje zmian.Stwierdzono, że w aktach ustawowych nie można się doszukać celu, którym się kierował ustawodawca, przyznając poszczególne rodzaje ulg, można się go tylko domyślać.Ustawodawca — uchwalając ulgi — nie kieruje się chęcią zmniejszenia podatków, ma natomiast na względzie skłonienie do ponoszenia pewnych wydatków w celu rozwoju określonych gałęzi gospodarki, np.budownictwa mieszkaniowego, spowodowanie określonych zachowań (dokształcanie) czy nabywania obligacji państwowych (obowiązywało do 1997 r.).Jednocześnie zdaniem autorów „Białej Księgi Podatków" rozbudowany system ulg wcale nie przybliża do pożądanych celów.Służy podatnikom głównie do obniżenia wysokich podatków i powoduje spadek dochodów budżetowych.Przy czym najubożsi w ogóle nie korzystają, nawet z tych na remont mieszkania.Dzieje się tak dlatego, że nie są w stanie przekroczyć dolnego limitu sumy, którą trzeba wydać, aby móc dokonać odliczeń.W rezultacie ulgi — niedostępne dla ubogich oraz tych, dla których wypełnienie formularza PIT stało się zbyt trudne— wypaczyły cele polityki fiskalnej.W 1997 r.miało być zapoczątkowane porządkowanie systemu podatkowego.Ulgi miały być ograniczone, a rekompensatą za to miało być złagodzenie progresji i obniżenie skali, z 20, 32, i 45 proc.na 19, 31 i 43 proc.I znów państwo co innego zamierzyło, niż wyszło.Okazało się bowiem, że podatki wprawdzie nominalnie zostały obniżone, ale obciążenie podatników wzrosło prawie o l punkt procentowy.W 1996 r.było 93,34 proc.podatników, których dochody mieściły się w pierwszym przedziale, 5,49 proc.w drugim i 1,17 proc.w trzecim.W 1997 r.pierwszy przedział wzrósł do 94,57 proc., drugi zmalał do 4,42 proc., trzeci stopniał do 1,01 proc.W 1996 r.dochody podatników pierwszego przedziału stanowiły 69,78 proc.dochodów ogółem, w 1997 r.— 76,66 proc.Dochody podatników drugiego przedziału wynosiły w 1996 r.14,47 proc.w 1997 r.— już tylko 12,38 proc.W trzecim przedziale było podobnie, w 1996 r.— 15,25 proc., w 1997 r.tylko 10,96 proc.Przy tym wszystkim wyostrzyła się progresja podatkowa.Podatnicy pierwszego przedziału zapłacili 67,02 proc.wszystkich podatków, drugiego — 13,21 proc., trzeciego — 19,77 proc.Propozycje sformułowane w „Białej Księdze Podatków" spotkały się z krytyką zawartą w przytoczonym wcześniej Raporcie nr 36 Rady Strategii Społeczno--Gospodarczej przy Prezesie Rady Ministrów.Miarodajna w tym względzie była opinia wyrażona przez Witolda Modzelewskiego.Nie zgodził się on z opinią, iż „eliminacja ulg podatkowych doprowadzi do jednolitego traktowania rozmaitych źródeł przychodów i kierunków działalności, a jednocześnie przez dostarczenie dodatkowych wpływów do budżetu sfinansuje ubytki wywołane radykalną obniżką stawek [.]".Stwierdzenie to nie odpowiada zawartym w księdze koncepcjom zmian.Przede wszystkim uznał, że podkreślenia wymaga, iż proponowana likwidacja ulg, wbrew hasłowym zapowiedziom „Białej Księgi", nie nastąpi w całym ich zakresie.Proponowana likwidacja będzie dotyczyć bowiem ulg zawartych wyłącznie w materialnych ustawach podatkowych.Uwadze autorów tego dokumentu umknął zatem fakt, że oprócz tego rodzaju ulg istnieją także inne ulgi, które zostały uregulowane odrębnie, np.dla podmiotów prowadzących działalność w gminach zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym lub w tzw.specjalnych strefach ekonomicznych.Pozostawienie jakichkolwiek ulg zawsze będzie różnicować pozycję podatników korzystających z ulg i tych, którzy takiego prawa nie mają.Tym samym za całkowicie niezgodne z proponowanymi zmianami należy uznać stwierdzenia zawarte w „Białej Księdze", że zniesienie ulg zrówna wszystkich podatników.Ponadto należy podkreślić, że przewrotna jest teza, jakoby reforma prowadziła do radykalnej obniżki stawek podatkowych
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
