[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.WYKŁADNIA SYSTEMOWA A SPRZECZNOŚCI NORM PRAWNYCH:Część występujących w prawie obowiązującym sprzeczności to tzw.sprzeczności pozorne występujące tylko prima vista których źródłem są wady techniki prawodawczej.Zarówno prawodawca jaki i praktyka stosowania dążą kształtowania prawa tak by było ono wolne od sprzeczności.Postulat niesprzeczności prawa jako jedna z relacji systemotwórczych prawa daje się uzasdnić względami funkcjonowania prawa.Występowanie w prawie sprzeczności prowadzi do braku skuteczności motywacyjnej prawa,a dalej do braku tzw.skuteczności socjologicznej prawa.Gdy prawo pełne jest sprzeczności przestaje być ono środkiem tzw.KONTROLI SPOŁECZNEJ i przestaje odgrywać rolę jako ważny instrument realizacji celów i żądań społecznych.Występujące w prawie sprzeczności których źródłem są wady techniki prawodawczej usuwamy dwiema drogami-przez stwierdzenie,że jedna nie ma mocy obowiązywania-poprzez reguły kolizyjne,lub na drodze wykładni prawa-opierające się na stosowaniu następującej dyrektywy wykładni systemowej: „INTERPRETATOR WINIEN TAK USTALIĆ ZNACZENIE N BY NIE PROWADZIŁO ONO DO JAKICHKOLWIEK SPRZECZNOŚCI Z INNĄ N NALEŻĄCĄ DO SYSTEMU.”WYKŁADNIA SYSTEMOWA A ZASADY SYSTEMU PRAWA:Wśród przepisów i N prawa obowiązującego lub uznawanych ich konsekwencji wyodrębnia się ZASADY SYSTEMU PRAWA,czyli N o szczególnej doniosłości dla całego systemu prawa lub jego części.Zasady systemu prawa są przeciwstawiane postulatom systemu prawa,nie będącymi N prawa obowiązującego i nie stanowiących uznanych konsekwencji przepisu/N.Ponieważ rozgraniczenie zasad i postulatów systemu prawa odgrywa olbrzymią rolę w świetle wymogów praworządności w procesach stosowania prawa,a nie zawsze tak w orzecznictwie jak i w nauce prawa jest wyraźne przeprowadzane,można sformułować dezyderię(rzeczowo sprecyzowanego żądania)w postaci następującej dyrektywy: „GDY INTERPRETATOR POWOŁUJE SIĘ NA ZASADĘ SYSTEMU PRAWA TO POWINIEN WSKAZAĆ PRZEPIS,KTÓRY WPROST ZASADĘ TE FORMUŁUJE,WZGLĘDNIE WSKAZAĆ PRZEPISY PRAWA OBOWIĄZUJĄCEGO,Z KTÓRYCH ZASADA TA W SPOSÓB NIE BUDZĄCY WĄTPLIWOŚCI WYNIKA.”Sformułowana w tej postaci dyrektywa nie jest ściśle rzecz biorąc dyrektywą wykładni prawa,bo dotyczy powoływania zasad systemu prawa,a nie interpretacji prawa,ale jej przestrzeganie ułatwia kontrolę prawidłowości powoływania zasad systemu prawa,które ze swej strony odgrywają niemałą rolę w wykładni prawa.Wpływ zasad systemu na wykładnię ujmuje dwie dyrektywy wykładni systemowej:l„JEŚLI NA GRUNCIE WYKŁADNI DYREKTYW JĘZYKOWYCH N MOŻE MIEĆ SZEREG RÓŻNYCH ZNACZEŃ TO INTERPRETATOR WINIEN WYBRAĆ TO ZNACZENIE N,KTÓRE JEST ZGODNE Z ZASADĄ SYSTEMU PRAWA.”W świetle przyjętego przez nas określenia zasad systemu prawa sprzeczność N z zasadą systemu prawa jest zawsze sprzecznością z inną N,choć zachodzą istotne różnice w sposobie usuwania sprzeczności wtedy,gdy sprzeczność zachodzi między N zwykłymi i wtedy gdy sprzeczność zachodzi między zasadą systemu prawa a normą zwykłą.Przy sprzeczności między N zwykłymi interpretator stara się wzajemnie dostosować ich znaczenia tak by sprzeczność nie zachodziła co w praktyce oznacza,że wskazuje odrębne wykluczające się zakresy ich zastosowania.llW przypadku sprzeczności między N zwykłą a zasadą systemu prawa interpretator jednostronnie dostosowuje znaczenie N zwykłej do treści zasady systemu prawa,czy zasady części systemu prawa.To właśnie głosi następująca dyrektywa interpretacyjna wykładni systemowej: „USTALAJĄC ZNACZENIE N ZWYKŁYCH INTERPRETATOR WINIEN DOSTOSOWAĆ ZNACZENIE N ZWYKŁEJ DO TREŚCI ZASADY SYSTEMU PRAWA LUB JEGO CZĘŚCI”lWYKŁADNIA SYSTEMOWA A SYSTEMATYKA AKTÓW PRAWNYCH:Wpływ tzw.SYSTEMATYKI WEWNĘTRZNEJ AKTU PRAWNEGO NA WYKŁADNIĘ PRAWA opiera się na założeniu że podział A na poszczególne jego części składowe nie jest przypadkowy ale uwzględnia istotne i prawnie relewantne zależności między normami prawa.Uwzględnienie roli systematyki wewnętrznej A prawnego wykładni prawa zakłada zatem pewien stopień poprawności techniki prawodawczej,która czasem zawodzi.Dlatego mówiąc o roli systematyki wewnętrznej A na wykładnię musimy to mieć na uwadze i uwzględniać systematykę aktu prawnego w stopniu w jakim na to zezwala znaczenie N ustalone na podst.innych dyrektyw wykładni prawa
[ Pobierz całość w formacie PDF ]