[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dysponują one publicznymi środkami finansowymi, w szczególności ich dochody pochodzą w istotnejmierze ze środków gromadzonych na zasadach zbliżonych do obowiązujących dla form budżetowych.Funkcjonują równocześnie na rynku i jak inne podmioty komercyjne stosują zasady działaniaobowiązujące na nim, dotyczące podmiotów prywatnych, w szczególności przepisy prawa handlowegoi zasady obowiązujące przy wydatkowaniu środków finansowych podmiotów komercyjnych.Równocześnie jako podmioty korzystające z publicznych środków finansowych podlegająszczególnym regulacjom prawnym, np.dotyczącym odpowiedzialności za naruszenie dyscyplinyfinansów publicznych.Ustawa o finansach publicznych wprowadza pojęcie podmiotów sektora finansów publicznych.Zaliczado nich:1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej iochrony prawa, sądy i trybunały, a także jednostki samorządu terytorialnego, organy oraz ich związki,2) jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych,3) państwowe i samorządowe fundusze celowe,4) państwowe szkoły wyższe,5) jednostki badawczo-rozwojowe,6) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,7) państwowe lub samorządowe instytucje kultury,27/2318) Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i zarządzaneprzez nie fundusze,9) Narodowy Fundusz Zdrowia,10) Polską Akademię Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne,11) inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw wcelu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, banków i spółek prawahandlowego.Systematyka ustawowa nie jest jednolita i wyczerpująca, gdyż organy władzy i administracji sązarazem jednostkami budżetowymi (z tym że np.minister jest organem, a ministerstwo jednostkąbudżetową), państwowe szkoły wyższe (wyklucza samorządowe), ZUS, NFZ i inne wymienione wyżejpodmioty są równocześnie osobami prawnymi, a funduszem jest także Fundusz Emerytalno-Rentowy,administrowany przez KRUS.Zastosowanie w tej klasyfikacji niejednolitych kryteriów podziałupowoduje także nakładanie się dokonanych podziałów.Należy dodać, iż ustawodawca niezrezygnował z uprzedniego projektowanego rozróżnienia na podsektor samorządowy i rządowy orazubezpieczeń społecznych.W związku jednak z koniecznością dostosowania do zasad statystyki irachunkowości budżetowej określonej w Europejskim Systemie Rachunków Narodowych iRegionalnych (ESA 95) podział sektora, dokonany na trzy grupy podmiotów: rządowe, samorządowe iubezpieczeń społecznych, staje się wymogiem prawa europejskiego.Za całość gospodarki finansowej jednostki sektora finansów publicznych, w tym za funkcjonowaniekontroli finansowej i audytu wewnętrznego w tej jednostce, odpowiada jej kierownik.Określoneobowiązki może powierzyć pracownikom jednostki.W szczególności kierownik jednostki powierza obowiązki głównemu księgowemu jednostki sektorafinansów publicznych (budżetu państwa, części budżetowej) oraz głównemu księgowemu iskarbnikowi budżetu jednostki samorządu terytorialnego.Przejmuje on równocześnieodpowiedzialność za ich realizację.W jednostkach sektora finansów publicznych główni księgowi prowadzą rachunkowość jednostki,wykonują dyspozycje środkami pieniężnymi, dokonują wstępnej kontroli zgodności operacjigospodarczych i finansowych z planem finansowym oraz kompletności i rzetelności dokumentówdotyczących tych operacji.Szczególnym urzędnikiem o statusie określonym ustawą jest skarbnik gminy (powiatu, województwa) -główny księgowy budżetu jednostki samorządu terytorialnego.Jest on samorządowym podmiotemfinansowym, częścią organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego.Powoływany jest iodwoływany na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta miasta) lub przewodniczącego zarządu przezradę (sejmik) jednostki samorządu terytorialnego.Sposób powołania świadczy o dążeniuustawodawcy do dobrej współpracy między skarbnikiem a wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta)lub przewodniczącym zarządu.Pod względem hierarchii służbowej stanowisko skarbnika (głównegoksięgowego) zrównane jest ze stanowiskiem zastępcy kierownika jednostki (np.zastępcy burmistrzagminy).Uczestniczy on w pracach organu wykonawczego, jednak bez prawa głosu.Rola skarbnikajest bardzo istotna w zakresie gospodarki finansowej danej jednostki samorządowej, w szczególnościprzy kształtowaniu budżetu we wszystkich jego fazach, a także jako organu kontroli wewnętrznej wkażdej jednostce samorządu terytorialnego
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
