[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Czy ucieczka ta nastąpiła we wrześniu 1945 r.z powodu niepodległościowców? Czyteż dopiero po mordzie w Kielcach w lipcu 1946 r.? Sprawa ta wymaga dalszych badań.M.Hillel, LeMassacre des survivants., s.237-238; Book of Remembrance of the Community of Bialobrzeg, 1991,http://www.mathsci.appstate.edu/sjg/yizkor.html.148biblie, a mojego towarzysza podejrzewano z powodu jego brody.Rzecz jasna,bycie %7łydem nie było już nielegalne, ale nie było to też dobre.%7łołnierze chcieli nas zabić, ale w końcu zdecydowali, że będą nastrzymać tak długo, aż dowiedzą się, jakie są nasze poglądy polityczne.Zabrali nasze dokumenty i wszystkie nasze rzeczy i poszli do siebie, żeby jesprawdzić.Trzech ludzi zostało z nami, trzymając broń wycelowaną w nas.Popółnocy pozostali wrócili i wszystko było dobrze.Towarzyszyli nam donastępnej wioski i kazali nam nigdy nie wracać i nie mówić nikomu o ichposterunku [podkreślenie M.J.Ch.] 60.Również podczas potencjalnie niebezpiecznego nocnego spotkania wGliwicach na Zląsku %7łydom nic się nie stało, chociaż osoby, które brały w nimudział, były raczej pospolitymi bandytami, a nie niepodległościowcami.Jakpodaje Henry Friedman, Gliwice nie były miejscem bezpiecznym.W okolicyciągle znajdowali się Niemcy.Polacy chodzili tam i z powrotem,przywłaszczając sobie mienie poniemieckie w legalny i nielegalny sposób.Najbardziej niebezpieczną porą był środek nocy.Bandyci zatrzymywali cię izabierali wszystko, co miałeś.Tych ludzi nie obchodziło, czy jesteś Polakiem,czy Niemcem.Zwykle chroniliśmy siebie i swoje pieniądze, wkładając cennerzeczy do butów.Pewnej nocy niosłem dwie puste walizki i plecak, kiedyzatrzymała mnie para polskich bandytów.- Dokąd idziesz? - spytali.- Jestem repatriantem z Rosji - powiedziałem.- Pociąg mi się spóznił.- Podaj adres! - zażądali.Podałem im adres.Wskazali mi kierunek i puścili wolno 61.Czy były to sytuacje wyjątkowe? Nie możemy stwierdzić tego z całąpewnością.Na podstawie takich przykładów wydaje się jednak, iż stosunekniepodległościowców do %7łydów był zupełnie inny od antysemickiego podejściahitlerowców.Oczywiście, nie można jednak zaprzeczać, że powstańcy równieżkrzywdzili, a nawet zabijali, %7łydów.Powyższa analiza danych sugeruje, iż wrazz upływem czasu antyżydowskie podejście niepodległościowców i środkistosowane wobec całej społeczności żydowskiej nasilały się w miarę, jakwiadomości o udziale %7łydów w mordach niepodległościowców polskichrozpowszechniały się w kraju.W rozdziale tym udało się udokumentować od 36do 44 kolejnych polskich ofiar czterech60R.Frydland, When Being Jewish Was A Crime, Nashville-New York 1978, s.145-146.61H.Friedman, I'm No Hero., s.60.149mordów przeprowadzonych przez komunistów z udziałem lub nawet podprzywództwem %7łydów.Jak sugerują dane podane w rozdziale piątym, był tojedynie wierzchołek góry lodowej.Odpowiedz niepodległościowców musiałabyć ostra.Pięć zródeł sowieckich, 23 żydowskie i 35 polskich przeanalizowanychw niniejszym rozdziale ukazuje ponad 30 przypadków zetknięcia sięniepodległościowców z %7łydami w 36 miejscowościach.W niektórychprzypadkach %7łydom nic się nie stało.Większość spotkań odznaczała się jednakwrogością i kończyła przemocą.W jej wyniku zabito 132 %7łydów, w tym 25niewinnych przypadkowych świadków.Największa dająca się wyodrębnić grupa%7łydów (53 osoby) miała najprawdopodobniej powiązania z komunistycznymaparatem bezpieczeństwa, a przynajmniej 36 osób podejrzewano o współpracęagenturalną.Nie ma jednak żadnych danych pozwalających określić statuspozostałych 54 ofiar niepodległościowców.Tabela 4.%7łydzi polegli z rąk niepodległościowców: ofiary według kategoriiAparat bezpieczeństwasowiecki 3polski 10tajni współpracownicy 36Wojskosowieckie 1polskie 3Przypadkowi świadkowie cywilni 25Przynależność nieokreślona 54Razem 132Wbrew powszechnie panującej opinii Narodowe Siły Zbrojne nie byłygłównym sprawcą zabójstw %7łydów62.Jednostka podziemia odpowiedzialna zaśmierć największej liczby %7łydów, oddział Kurasia Ognia , nie była powiązanaz żadną organizacją o zasięgu krajowym.Tylko kilka ofiar62Odzwierciedla to stereotyp dotyczący NSZ, który powstał w związku z okupacją niemiecką,chociaż historycy z Yad Vashem za prawdopodobnych sprawców większości przypadków, jakiezbadali, uznali AK.I.Gutman, S.Krakowski, Unequal Victims., s.215-218.150żydowskich opisanych w tym rozdziale zginęło z rąk nieznanych sprawców.Takategoria ofiar będzie analizowana bardziej szczegółowo w kolejnychrozdziałach.Tabela 5.%7łydzi polegli z rąk niepodległościowców: organizacjeodpowiedzialneAK-WiN 34NSZ-NZW 25Inne 52Nieznani sprawcy 21Razem 132Podsumowując, zabójstw %7łydów niepodległościowcy zwykledokonywali w ramach obrony własnej w obliczu realnego lub domniemanegozagrożenia albo w wyniku zemsty za prawdziwe czy domniemane donosy, jakrównież podczas akcji przeciwko komunistycznym siłom bezpieczeństwa.1518NIEZNANI SPRAWCY I NIEJASNE OKOLICZNOZCIW wielu przypadkach przemocy wobec %7łydów dowody sąniewystarczające i nie stanowią solidnego oparcia dla wniosków.Analizaprzeprowadzona w niniejszym rozdziale dotyczy pojedynczych mordów,napadów rabunkowych i zastraszeń %7łydów.Główną cechą tych wydarzeń jest to,iż ich sprawcy, motywy, a nawet okoliczności nie są znane.W niektórych przypadkach za sprawców mylnie uznaje się powstańców.Izaak Goldberg wspominał: w kwietniu 1945 r.w Katowicach pięciu młodychPolaków weszło do mojego mieszkania.Uzbrojeni byli w noże, pałki i kije.Przedstawili się jako żołnierze Armii Krajowej i usiłowali porwać Goldberga.Przeszkodziła im w tym miejscowa samoobrona żydowska, która rozbroiłanapastników i powiadomiła siły bezpieczeństwa. Sprawcy zostali zabrani przezmilicję i jak zwykle pózniej zwolnieni , stwierdził Goldberg1.Już sam tenszczegół sugeruje, iż napastnicy byli pospolitymi przestępcami.%7ładen zżołnierzy Armii Krajowej nie mógł liczyć na litość UB, szczególnie jeśli zostałzłapany na gorącym uczynku.Co więcej, jak podaje dziennikarz John Sack, wUrzędzie Bezpieczeństwa w Katowicach pracowało w tym czasie bardzo wielużydowskich oficerów.Nie wydaje się, iż oszczędziliby sprawców, gdyby nie bylikomunistami2.Czasami dostępne informacje są zbyt niejasne, aby dało sięzidentyfikować sprawców
[ Pobierz całość w formacie PDF ]