Antoni Ferdynand Ossendowski Lenin

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Po miesi�cu zjecha� ojciec stary lekarz wojskowy.Profesor powoli powraca� do zdrowia i równowagi.Nie odzyska� tylko ju� nigdy ani daw-nego spokoju, ani swobody.P�dzi� jednostajne, szare �ycie nauczyciela, z dnia na dzie�, odrangi do rangi, od orderu do orderu.Nie cieszy�o go to i nie budzi�o �adnych wspomnie�.Zoboj�tnia� na wszystko, jak tylu innych w tem Smierteln� cisz� zatrutem panowaniu Alek-sandra III cara, mi�uj�cego pokój.pokój cmentarzyska.45ROZDZIA� V.Przed Swi�tami Bo�ego Narodzenia pan Uljanow otrzyma� now� nominacj�.Zosta� dyrek-torem wszystkich szkó� ludowych.Rozpocz�� swoje czynnoSci od zwiedzenia zak�adów na-ukowych w ca�ym obwodzie.Zabra� ze sob� W�odzimierza, korzystaj�c z feryj Swi�tecznych.Podró� odbywali sankami pocztowemi, zapuszczaj�c si� nieraz w rzadko odwiedzane miej-scowoSci, gdzie wSród lasów czai�y si� osiedla bez koScio�ów i bez szkó�, bez lekarzy i w�adz.W�odzimierz pami�ta� z wyk�adów Ostapowa, �e ca�y obwód kaza�ski stanowi� niegdySpot�ne, o wysokiej cywilizacji pa�stwo bu�garskie, po którem nic nie pozosta�o, oprócz na-zwy rzeki Wo�gi.Do tego kraju w wieku XIII wpadli Tatarzy, p�dz�c przed sob� niezliczoneszczepy, porwane fal� mongolsk�, mkn�c� na zachód z g��bin Azji.Resztki tej hordy spoty-ka� teraz Wo�odzia; byli to Wotiacy, Meszczeriaki.Czeremisy, Czuwasze i Mordwini, obokTatarów i rosyjskich wieSniaków.Ciemne mrowisko ludzi, ró�ni�cych si� pomi�dzy sob� strojem, mow�, wiar�, obyczajamii zabobonami pierwotnemi, nieraz mrocznemi i krwawemi.Nieprzejednana wrogoS� panowa�a mi�dzy osiedlami, zamieszka�emi przez tubylców ró�-nych szczepów.Rosjanie pogardliwie spogl�dali na dawnych najexdxców, nazywaj�c ich tatarwa lub bia�ooka czudx ; ci ze swej strony odp�acali zimn� nienawiSci�.Samotny Tatar lub Wotiaknie móg� bezpiecznie przejS� przez wieS rosyjsk�; ch�op wielkorus nie odwa�y�by si� je-cha� bez towarzyszy w pobli�u wsi czuwaszskiej lub czermiskiej.Spory i bójki wybucha�y nawet tu� przed koScio�em po sko�czonem nabo�e�stwie, lubpoSród dzieci w szkole.Uljanow sta� si� Swiadkiem bardzo ciekawego i pouczaj�cego widowiska.Popasali w ma�ej wiosce, czekaj�c na posi�ek i Swie�e konie.Ch�opak poszed� nad rzek�, gdy� zdaleka spostrzeg� du�e zbiegowisko ludzi.Ma�emi ku-pami ci�gn�li na Srodek zamarzni�tej rzeki, d��c od wiosek, po�o�onych na dwóch przeciw-leg�ych brzegach.Nad urwiskiem sta� t�um bab i dzieci.WieSniaczki opowiedzia�y W�odzimierzowi, �e dwierozdzielone rzek� wioski prowadz� d�ugo trwaj�cy spór o ��k� na wyspie, wi�c postanowi�yspraw� zako�czy� waln� bitw�.Rozpocz�to j� od ohydnych wyzwisk i przekle�stw, poczem zacz�y si� bi� ma�e ch�opa-ki, po nich wyrostki; trwa�o to jedna nied�ugo, bo ca�y ten drobiazg zmiot�y t�umy m�odychi starych ch�opów, rzucaj�cych si� w wir bitwy.ZapaSnicy uzbroili si�, zacisn�wszy kamienie w r�ku i omotawszy pi�Sci grubemi rzemie-niami, jak to czynili niegdyS gladjatorzy.Najt�si ch�opi, od których zale�a�o ostateczne zwy-46ci�stwo, wymachiwali d�ugiemi i ci�kiemi dr�gami lub nawet dyszlami wozów.Bójka trwa-�a krótko, bo mieszka�cy wotiackiej wioski cofn�li si� przed zuchowatym atakiem Tatarówz przeciwnego brzegu.Na Sniegu pozosta�o kilku rannych, a mo�e i zabitych; krew, nibyszkar�atne maki, wykwit�a na lodzie.Uljanow mySla� nad tem, w jaki sposób mo�na by�oby poci�gn�� wszystkich tych niena-widz�cych si� wzajemnie tubylców, nale��cych do fi�skiej i mongolskiej rasy, ku wspólne-mu celowi.Rozumia�, �e to by�o marzycielstwo, którem si� oszukiwa�a bezwiednie partja Woli Ludu. Tu trzeba tyle hase�, ile jest szczepów! szepn�� z szyderczym uSmiechem na zarumie-nionej od mrozu twarzy.Po wi�kszych wsiach ju� dzia�a�y niedawno za�o�one szko�y ludowe.W�odzimierz z cie-kawoSci� przygl�da� si� nauczycielom i nauczycielkom.Pewna cz�S� ich spokojnie wita�a nowego dyrektora.Nie mieli ci ludzie nic do ukrywania.Te same, co i w gimnazjum, podr�czniki, zalecane przez koSció� i rz�d, ten sam program,og�upiaj�cy i oszuka�czy.Wi�kszoS� jednak nauczycieli, jak to odrazu zauwa�y� spostrzegawczy ch�opak, nie mia�aczystego, prawomySlnego sumienia.W rozmowie z dyrektorem byli nieufni, ostro�ni, wstrze-mi�xliwi.W ich oczach �atwo mo�na by�o wyczyta� nie�yczliwoS� dla przedstawiciela rz�du.Pan Uljanow tego nie spostrzega� jednak.Wszystko napozór by�o w porz�dku.S�ucha� oboj�t-nie skarg na marne uposa�enie, na n�dz�, na niech�� ludnoSci do szko�y, a nawet wrogi stosunekdo nauki i nauczycielstwa; to nie wchodzi�o w zakres jego dzia�alnoSci, o tem musia�y mySle�w�adze centralne.Na jego odpowiedzialnoSci le�a�o, aby wszystko si� odbywa�o przepisowo.Odje�d�a� zadowolony i spokojny, nie podejrzewaj�c nawet, �e w kuferkach nauczycieliludowych le�a�y starannie zamaskowane broszurki pisarzy Woli Ludu , którzy Smielej, ni�urz�dowi, p�atni uczeni , rozprawiali si� z historj� Rusi Rwi�tej.Z ci�kim sercem powraca� do domu m�ody Uljanow.Rozumia�, �e lud nie jest jednolity, bo, podzielony na wrogie szczepy, ho�duje dzielnico-wemu patrjotyzmowi i nie zna wspólnych d��e� i zasad.Widzia� bezdenn� przepaS� pomi�dzy wsi� a miastem, pomi�dzy w�oScia�stwem a inteli-gencj�, której ch�opi nie rozumieli i nie lubili, bo by�a dla nich albo uosobieniem rz�du, alboczemS djabelskiem z ca�� jej wiedz�, nauk� i obcemi obyczajami. Tylko D�engiz chan, lub inny wielki najexdxca móg� da� sobie z nimi rad�! mySla�W�odzimierz. Krwaw� r�k� gna� ich wraz ze sob� na podbój Swiata, prowadz�c ku celowi,przez siebie wytkni�temu [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Odnośniki