[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Tubingen 1953; R.E.M u r p h y.Those Dead Sea Scrolls, „The American Ecclesia-stical Review\ 134 (1956) 363—373; H.Strąkowski, Manuskrypty z Qumran, a pUmu Nowego Testamentu, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne”.4 (1957), z.3.a.177—205; tenże Komentarz Habakuka, „Ruch Biblijny i Liturgiczny”.10 (1957)364—416.pierwotnej chrześcijańskiej gminy.Do zwolenników tej metody należą między innymi DibeliusG.Bertram7* R.Bultmann80.Widzimy, że dosyć trudno jest znaleźć jakiś wspólny punkt wyjścia, skąd roz-lpocząłby się dalszy proces ewolucyjny aż do wiary w bóstwo Chrystusa Pana.Nie jest też rzeczą dziwną, że opisanie poszczególnych etapów rozwoju opinii o Chrystusie jest także czymś nieuchwytnym.Najczęściej szuka się pierwszego etapu rozwojowego na gruncie kultury hellenistycznej, a ostatnio w tekstach z Qumran.Podstawowy materiał religijny daliby chrześcijanie palestyńscy, którzy z przywiązania do Chrystusa zastosowali doń teksty mesjańskie Starego Testamentu i w ten sposób obdarzyli Go niezwykłą godnością.Proroctwo Daniela o Synu cilowieczym jako sędzi nad światem i ludźmi wzmagało coraz bardziej cześć ku Chrystusowi.Chrześcijanie nawróceni z pogaństwa byli przyzwyczajeni do kultu bohaterów, cesarzów.założycieli kolonii, wodzów, których często nazywano ‘/.Óptoę, ihó ocor/jp y.cti \>£Ó;, y.ópioę za i.owc/jp — jest więc czymś naturalnym, ze te nazwy zostały przeniesione na Chrystusa Pana.jak zresztą informuje o tym Pliniusz i Chrystus w ten s,posób stał się ponadludzkim.Wilhelm Bousset dowodzi np.że nazwa Chrystus nie gra wielkiej roli w pierwotnej gminie, która była nastawiona na tory eschatologiczne; raczej popularna była nazwa dla Jezusa: Syn człowieczy.Dopiero w hellenistycznych ośrodkach przyzwyczajonych do czci wybranych bohaterów zwanych' ooKYjp lub */.óp'oę rozpocz.1 -i ; • :.v rozwoju idei bóstwa Chrystusa Pana M.Dalszy etap rozwoju dogmatu miałby polegać na uznaniu preegzystencji Chrystusa.Zgodnie z teoriami gnostyckimi i : • i/ćatunskimi Chrystus przyjmuje charakter jednego z eonów, ale jest niższy od Boga Ojca.o czym mówią poglądy sub-ordynacjonizmu w II wieku.W dalszym znewu okresie spotykamy się z kontrowersjami na temat stosunku Syna do Ojca, a owocem tych sporów jest określenie bóstwa Słowa Wcielonego na soborze nicejskim (325).W rozwoju dogmatu bóstwa Chrystusa, według niektórych historyków religii, miały decydująco zaważyć poglądy Filona i neoplatoników o Logosie.Filon niekiedy nazywa Logosa „drugim Bogiem” albo synem większym Boga lub też pośrednikiem i aniołem.Stoicy zaś i neoplatończycy pojmują Logosa jako idealny świat albo rozumną zasadę, co wszystko ożywia.Die Formgeschichte des Evangeliums, Tubingen 1919; Christologie des Ur-christentums, Tubingen 1927.711 Die Leidensgeschichte Jesu und des Chris: us-Kull, eine formgeschichtliche Untersuchung, 1922.80 Theologie des Neuen Testamenles.Tubingen 1948; Die Christologie des Neuen Testamentes, Tubingen, 1933; Jesus, Tubingen 1951; Das Euangelium des Johannes, Gottingen, 1950“.(Ocenę krytyczną poglądów Bultmanna podaje R.Schnackenburg, Der Abstand der christologischen Aussagen des Neuen Testamentes vom chalkedonischen Bekenntniss, nach der Deutung Rudolf Bult-mannes w Das Konzil von Chalkedon III, 675—693.61 W.Bo us set, Kyrios Chrlstos, Gottingen 1921*; por.L.Cerfaux, Le titre Kyrios et la dignitć royale de Jesus, „Revue des Sciences philosophięues et theo-logiąues”, (1923) 40 sq.125 sq.; tenże, Le titre Kyrios dans la Bibie greeque, „Revue des Sciences philasophiques et thćologiques", (1931) 27 sq; L.Kozelka.Jesus Christus — Kyrios, Meiningen 1938.$\v.Jan Ewangelista wykorzystując to obiegowe i popularne pojęcie Logosu przyczyni! się do wywyższenia Chrystusa Pana ponad ludzką naturę, a to w święcie hellenistycznym nie było zbyt trudne, ponieważ wierzono, że ludzie są ubóstw.ani, a bogowie stają się ludźmi, a pozatem uznawano, że każdy człowiek ma cos z boskiego logosu Bf.Cezarom i wodzom stawiano świątynie, a w Azji Mniejszej znany był kult Aleksandra Macedońskiego, Chrystus więc łatwo mógł się stać Sother, Kyrios i Sebastos, a to dqprowadziło do uwierzenia weń jako w Boga13 14 15 16.Ocena poglądów na rozwój dogmatu bóstwa Chrystusa1.Próba na tura lis tycznego wyj-: iia.a także daje ścisły opis podmiotu działania; jeden mianowicie ze sposobów istnienia substancji, to „podmiot ostateczny, który o innym już nie orzeka, a ma bytowanie konkretne i odrębne” 25.Wyraz „osoba” (sp6ou)«ov, persona) nieznany w greckim filozoficznym słownictwie rozpoczynał swą historię od bardzo skromnych początków, bo oznaczał pierwotnie w literaturze i codziennym języku greckim maskę, jaką aktor wkładał na twarz, aby wyglądać odpowiednio do roli odgrywanej na scenie; według Boecjusza nazwa jest wzięta z tych postaci zamaskowanych, które odtwarzały w komediach i trago liach odnośnych bohaterów.Wyraz zaś: persona ukształtowany zoslai oci nazwy dźwięku (sonus), co łatwo zauważyć, gdy położymy nacisk na prze cios lamią sylabę: persona; widać to jeszcze jaśniej, gdy położymy we ni na trzeciej od końca sylabie: persona; jest tu mowa o dźwięku, penie w r> maska dzięki wgłębieniu powoduje większy rezonans głosu 26.Boecjusz termin grecki -pó-o>zov wyjaśnia także od czynności wkładania maski przez aktorów sapa tgó r.pó; ta; eona; tfO-sitat osłaniających swoje oblicze w tym celu, by odtwarzać indywidualne i znakomitsze postaci ludzkie jak: Hekubę, Medeę, Szymona lub Chremeta.Dlatego innych również ludzi cieszących się uznaniem, łacinnicy nazywali persona a Grecy xpóvio-o',
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
