Leonardo Sciascia Todo modo

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
. A kto nim nie jest? powiedział don Gaetano.I parodiując: Niemożemy bowiem nie mieć się za komunistów.Trudno było zrozumieć, czy mówi serio, czy żartuje.Toteż wszyscy,nie wyłączając mnie, wyrazili chwiejną aprobatę.I zapadło milczenie.Onieśmielony przerwałem je i zapytałem siląc się na swobodny ton,niemal zatrącający żartem i kpiną, co sądzą o przywróceniu praw diabłu,dokonanym przez Pawła VI. Och, diabeł parsknął ironicznie kardynał.I jego ironia, jak wkrótcesię przekonałem, nie dotyczyła tylko mnie, który poruszyłem ten temat. Z całym szacunkiem, rozumie się, z całym synowskim przywiązaniemdo Ojca świętego rzekł minister zadaję sobie pytanie, czy to byłodpowiedni moment na wywlekanie sprawy diabła. I spojrzał na mniehardo, abym ocenił jego odwagę, gotowość stawienia czoła kardynałowi,trzem biskupom i księdzu uosabiającemu mądrość, doktrynę i potęgę. To jest odpowiedni moment oświadczył don Gaetano kładącnacisk na j e s t.Tu, jak się domyślałem, nastąpiło chyba coś w rodzaju procesuosiadania w głowach czterech prałatów, dwóch wiernych.Tak jak sięmówi, że świeżo zbudowany dom osiadł: i porysował się.W ich umysłachwystąpiła teraz niejedna rysa. Nie powiem, żeby to nie była właściwa chwila rzekł kardynał.Powiem, że sposób& Sam nie wiem& Może można było& I umilkł,chytrze czekając, aby inni zagalopowali się na temat owego można byłoi aby wtedy w nich uderzyły doktrynerskie gromy don Gaetana.Lecz,nie mniej chytrze, trzej biskupi i dwaj wierni uchylili się od dyskusjiteologicznej (sprawiając mi zawód) i zaczęli rozprawiać o przemówieniuPawła VI na temat diabła jak o wydarzeniu czysto biurokratycznym, jako ministerialnym okólniku, a o papieżu jak o ministrze, którego dekrety,mniej czy bardziej fortunne, mniej czy bardziej zawiłe, są przecieżdziełem generalnych dyrektorów: a wśród nich są oddani ministrowi, aleniezdolni, zdolni, ale nie oddani, zdolni i oddani, niezdolni i nieoddani. A co ze zdrowiem, jak jest ze zdrowiem papieża? zapytałprzemysłowiec. Papieże powiedział don Gaetano zawsze cieszą się dobrymzdrowiem.Można nawet powiedzieć, że nie tylko umierają w dobrymzdrowiu, ale wskutek dobrego zdrowia.Mówię oczywiście o zdrowiupsychicznym zwrócił się do przemysłowca bo do tego odnosiło się,niewątpliwie bez złośliwej intencji, pańskie pytanie& Inne choroby, innedolegliwości się nie liczą. Rzeczywiście wtrąciłem nigdy się jeszcze nie zdarzyło, abyktóryś z papieży z powodu podeszłego wieku czy sklerozy zaczął mówićod rzeczy.Chciałem powiedzieć: nigdy się o tym nie słyszało. Nigdy się nie zdarzyło, właśnie powiedział kardynał. Nigdy się nie słyszało powtórzyłem twardo. Rzeczy, o których się nie słyszy, nie istnieją rzekł don Gaetano. Ja powiedziałbym, że są rzeczy, o których można nie słyszeć, alektóre istnieją. Tak, zgadzam się.Ale proszę wziąć pod uwagę, że mówimy oKościele, o papieżu powiedział don Gaetano. O sile bez siły, władzy bezwładzy, rzeczywistości bez rzeczywistości.To, co w sprawach świeckichstanowiłoby jedynie pozory, osłonę czy mistyfikację, w Kościele i w tych,którzy go reprezentują, staje się interpretacją lub widzialną manifestacjąniewidzialnego.A więc wszystkim& Co nie przeszkadza, że możemy zlubością wyławiać starcze albo wrodzone dziwactwa jakiegoś papieża.Na przykład wczytując się w urzekające Commentarii Piusa II& Dodziwactw można zresztą zaliczyć już sam fakt pisania historii własnegożycia: to słabostka bardziej pasująca do awanturnika niż do papieża&Kardynał i biskupi zesztywnieli, zaprzeczyli, lecz okazało się, żenie czytali Commentarii , natomiast don Gaetano cytował z pamięciwszystkie urywki, które mu były dogodne. Powiedziałbym ciągnął dalej że w pewnej chwili, w chwili gdyzaczął dyktować Commentarii , Pius II nie potrafił już powściągnąćradości z powodu swego wyniesienia, w czym jego duch odegrał większąrolę niż Duch Zwięty.Niepohamowana chęć ogłoszenia urbi et orbi: Oglądajcie mnie tu, na Piotrowym tronie; to ja, stary Enea Silvio, tenod �Historii dwojga kochanków�; dopiąłem swego, pokazałem wam, copotrafię & Stendhalowski bohater avant la lettre& I dla uspokojeniakardynała, który zaambarasowany próbował już przywołać go do porządkugniewnym pochrząkiwaniem: Ale to był wielki papież, eminencjo,naprawdę wielki i święty.A poza tym umarł przeszło pięć wieków temu&I pomyślałem sobie: ponieważ umarł w nocy z 14 na 15 sierpnia 1464roku, a zakończenie drugiego turnusu rekolekcji łączy się właśnie z tądatą, będę mówił do ich uczestników o Piusie II. Bardzo dobra myśl rzekł kardynał; ale chłodno [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Odnośniki