Kwiatkowska Henryka Pedeutologia (2)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Rozwój zawodowy nauczyciela wymaga stymulacji, zwłaszczaw pierwszych dwóch fazach, i jest szczególnie warunkowany poziomem roszczeńi oczekiwań szkoły.3.Rozwój jest nie tylko wynikiem pamięci zasobów minionego doświadczenia,lecz także antycypacji, jest więc rezultatem adaptacji twórczej , czyli dostosowa-niem wewnętrznej organizacji osobowości do rzeczywistości oczekiwanej, którajest ujmowana w kategoriach osobistych, prospektywnych zadań4.4.Rozwój nauczyciela jest stałą właściwością zawodu.Ponieważ kwalifikacjenauczycielskie, nie są wykończone , zmiana rozwojowa tych kwalifikacji jest nie-zbywalną właściwością pracy nauczyciela.Ma to wielorakie uzasadnienia.Dwaz tych uzasadnień mają znaczenie kluczowe: 1) niestandardowość, niedookreślo-ność sytuacji pracy, 2) komunikacyjny charakter pracy.Praca nauczyciela nie jestdziałaniem technicznym, nie poddaje się formalizacji, wszelkie próby precyzyjnegookreślenia jej celów i środków ich realizacji nie wyczerpują struktury działań pe-dagogicznych, a etyczność zachowań nauczyciela wobec ucznia rozstrzyga o ele-mentarnym powodzeniu.9.3.Dynamika rozwoju zawodowego nauczycieli w świetlewyników badańPrzyjrzyjmy się wynikom badań empirycznych (przeprowadzonych w latach2000 2002) dotyczących trzech stadiów rozwoju zawodowego nauczycieli.Abywyniki były czytelne, konieczne jest przybliżenie procedury badań.Badani nauczyciele (428 osób) mieli ustosunkować się do 30 stwierdzeń od-noszących się do opisanych wyżej stadiów rozwoju (10 stwierdzeń dla każdego3R.Kwaśnica Wprowadzenie do myślenia o wspomaganiu nauczycieli w rozwoju.W: H.Kwiatkowska, T.Le-wowicki (red.) Z zagadnień pedeutologii i kształcenia nauczycieli.Warszawa Komitet Nauk PedagogicznychPAN 1995, s.25.4K.Obuchowski Człowiek intencjonalny, s.42.H.Kwiatkowska, Pedeutologia, Warszawa 2008ISBN 978-83-60501-27-6, � by WAiP 2008Rozdział 9.Rozwój zawodowy nauczyciela208stadium).Stwierdzenia te nie były podane w kwestionariuszu w trzech oddzielnychwiązkach, lecz w układzie przypadkowym.Badani określali poziom ich akceptacjina czterostopniowej skali: zdecydowanie się zgadzam (+2), zgadzam się (+1), niezgadzam się ( 1), zdecydowanie się nie zgadzam ( 2).9.3.1.Stadium przedkonwencjonalnePoniższa prezentacja wyników badań jest podporządkowana odpowiedziomna następujące pytania:1.Czym przejawia się rozwój badanych na poziomie przedkonwencjonalnym?2.Które stwierdzenia charakteryzujące pierwszy etap rozwoju zawodowegouzyskały wysokie współczynniki akceptacji, a które niskie współczynniki?3.O czym świadczą te wskazniki akceptacji?Na poziomie przedkonwencjonalnym rozwój nauczyciela jest najbardziej wyra-zisty w zakresie akceptacji przedstawionych stwierdzeń i ich dezaprobaty.Wynikimają tu największą rozpiętość: od aprobaty wyrażonej współczynnikiem +1.5 dodezaprobaty wyrażonej współczynnikiem 0.6.Z badań wynika, że nauczyciele w stadium przedkonwencjonalnym mają wy-soką potrzebę gratyfikacji zewnętrznej i wzrostu poczucia własnej wartościpod wpływem okazjonalnego sukcesu (współczynnik akceptacji +1.5), a takżewysoką potrzebę zewnętrznej aprobaty i bezpieczeństwa w działaniu (współ-czynnik akceptacji odpowiednio +0.8 i +0.7).Zapamiętaj! Wyniki badań wskazują, że stadium przedkonwencjonalne cha-rakteryzuje się spójnością takich potrzeb, jak: zewnętrzne uznanie i zewnętrznaakceptacja, zabezpieczenie się przed ryzykiem, niepowodzeniem, konfliktem.Czyli dla nauczycieli ważne są ochrona siebie i partykularny interes.Z tymi preferencjami nie harmonizuje wskazana prze badanych determinacjaw finalizowaniu działań mimo napotykanych trudności i wytrwałość w działaniumimo braku zainteresowania ze strony środowiska zewnętrznego.W okresie wchodzenia w zawód ujawnia się duża niespójność zachowańbadanych nauczycieli i zantagonizowanie potrzeb.Z jednej strony, nauczycielma potrzebę uznania swej pracy, wysokiego poczucia własnej wartości, ale beznarażania się na konflikt, spór, ryzyko i lęk.Z drugiej strony, manifestuje odpor-ność na trud w realizacji podjętych przez siebie zadań i determinację w finalizo-waniu własnych przedsięwzięć bez zewnętrznego wsparcia.Badani nauczycielegodzą nastawienie na asekurację z nastawieniem na ryzyko.Zjawisko niespójno-ści ludzkich zachowań i braku zintegrowania wartości w systemie aksjologiczno-H.Kwiatkowska, Pedeutologia, Warszawa 2008ISBN 978-83-60501-27-6, � by WAiP 2008Dynamika rozwoju zawodowego nauczycieli w świetle wyników badań209-normatywnym jest interpretowane jako narastanie stanu anomii społecznej 5.Są-dzę, że ta sprzeczność w systemie wartości, a w niektórych przypadkach ich zantago-nizowanie pozostaje poza świadomością badanych nauczycieli, poza ich kontrolą.Nie jest to zjawisko obojętne dla funkcjonowania samych nauczycieli, a takżesystemu oświatowego.Takie godzenie antagonistycznych potrzeb stabilizuje sys-tem, czyniąc go odpornym na zmiany [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Odnośniki