william dodd dziennik ambasadora w Berlinie

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Witając się z Francuzem zapytał go o wylew Sekwany w Paryżu.Gdy podszedł do mnie,powiedziałem, że jego rozmowa z Nuncjuszem skłania mnie do przypuszczenia, iż historiamusi go bardzo interesować. Tak odrzekł historia jest mi znacznie milsza niż polityka,która mnie bardzo męczy." Zanim zwrócił się do mego angielskiego kolegi, zapytał mniejeszcze: Kiedy pan się przeprowadza do pałacu Bl�chera?" Musiałem powiedzieć, że niewiem.Sprawa ta bardzo go interesowała; wspomniał o szkodliwym wpływie metra nastabilność ścian pałacu.Potem przeszedł dalej i ku memu zdziwieniu z Rosjaninem rozmawiałdużo swobodniej niż z wieloma innymi dyplomatami.O 12.30 mogliśmy wszyscy opuścić salę recepcyjną.Choć powszechnie uważa się, że beztego rodzaju ceremonii nie można się obejść, mnie wydają się one całkowicie bezużyteczne.Dyplomatyczne samochody odjeżdżały w przepisowej kolejności, każdy dyplomata wsuwałdo rąk służby odpowiedni napiwek.11 stycznia 1936.Sobota.Trzy dni temu otrzymałem z Uniwersytetu Chicago zaproszenie dla profesora OttoHoetzscha do wygłoszenia za odpowiednim wynagrodzeniem cyklu wykładów z historiiEuropy z lat 1920 1930.Wykłady miałyby odbyć się na wiosnę, w kwietniu i maju.Hoetzsch był dotychczas jednym z najbardziej znanych i popularnych profesorów w Berlinie.Tak się przejął swoją dymisją, że przez miesiąc był ciężko chory.Ponieważ dobrze go znam ipamiętam go jeszcze z czasów, gdy studiowaliśmy razem w Lipsku w 1889 r., zrobiłem, comogłem, żeby skłonić Uniwersytet Chicago do wysłania tego zaproszenia.Natychmiast po otrzymaniu tej propozycji napisałem do Hoetzscha, żeby przyszedł do mniedo biura.Gdy zgłosił się 7 stycznia, zapytałem go, czy zaproszenie przyjmuje, dodając, żeodpowiedz zgodnie z życzeniem Chicago prześlę im telegraficznie.Powiedziałem murównież, że zostanie prawdopodobnie zaproszony do powtórzenia niektórych wykładów nauniwersytetach Michigan, Illinois i Wisconsin.Hoetzsch nie mógł się zdecydować od razu.* W styczniu 1936 r.było jeszcze w Niemczech 2,5 miliona bezrobotnych.Wiedząc, ile warta jest dla niego ta propozycja, byłem jego wahaniem trochę zaskoczony.Wyszedł obiecawszy dać mi odpowiedz w ciągu trzech dni.Dzisiaj, 11 stycznia rano, zjawił się i z miejsca oświadczył, że zaproszenia przyjąć niemoże.Rozmawiał z dr.Dieckhoffem w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i dowiedział sięod niego, że rząd niemiecki nie życzy sobie, aby ktokolwiek wykładał za granicą, a choćby i wkraju, na temat stosunków w Europie po wojnie światowej.Rząd nie życzy sobie równieżpodejmowania tematu samej wojny.Dieckhoff dał wyraznie Hoetzschowi do zrozumienia, żemoże zostać pozbawiony emerytury, gdyby wykładał o czymkolwiek, co się działo po roku1914.Hoetzsch starał się mnie nakłonić, żebym zwrócił się powtórnie do Chicago i poprosił oumożliwienie mu wygłoszenia na jesieni cyklu wykładów z historii Europy w latach 18561915.Zgodziłem się co prawda o tym napisać i zanotowałem sobie proponowane przez niegotematy, niczego mu jednak nie obiecywałem.Wymienione przez niego tematy są lepiejopracowane przez historyków w Chicago niż przez historyków niemieckich, a poza tym wiemjuż teraz na pewno, że nie ma w Niemczech takiego historyka, który by się odważyłpowiedzieć całą prawdę o swoim kraju.Trudno mi doprawdy wywierać w tej sprawie jakąśpresję.Ciekawe, że ci niemieccy uczeni, choćby najzdolniejsi, nie mają właściwie pojęcia, czymjest prawdziwa historia.Dobrze znają fakty, ale nie są w stanie dostrzec ani jednego błęduwłasnych rządów.Goryczą przejmuje mnie myśl, że ten wielki naród nie zna ważnych faktówhistorycznych z własnej przeszłości, a jego sławni profesorowie pozbawieni zostali prawaswobodnej interpretacji tych wydarzeń.Hoetzsch był posłem do Reichstagu od 1920 do 1930r.i przewodniczącym komisji spraw zagranicznych, która opracowywała plany Dawesa iYounga.Zjezdził całą Europę i Stany Zjednoczone i dużo napisał.Ale obiektywnego sądu natematy najlepiej mu znane wypowiadać mu nie wolno! Ze smutkiem ścisnąłem mu rękę napożegnanie.13 stycznia 1936.Poniedziałek [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Odnośniki