[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W zależności od ogniotrwałości materiały ceramiczne dzieli się na: zwykłe ( do 17000C ), wysokoogniotrwałe ( 17000C-20000C) i o bardzo wysokiej ogniotrwałości ( powyżej 20000C ).Ze względu na własności chemiczne materiały ogniotrwałe dzieli się na:- kwaśne, zawierające SiO2 i Al2O3- zasadowe, w skład których wchodzą CaO i MgO.Glina ogniotrwała poddana spiekaniu i rozdrobniona, zawierająca 25-48% Al2O3 i 50-70% SiO2 o ogniotrwałości zwykłej 16500-17000C,a pod obciążeniem 1250-15000C jest nazywana szamotem.Korundowe materiały ogniotrwałe zawierające 75-99% Al2O3, cechują się dużą ogniotrwałością i odpornością na ścieranie, ale małą odpornością na zmiany temperatury.Często jako materiały ogniotrwałe są stosowane materiały węglowe składające się głównie z węgla(>90%) możliwe do wykorzystania do temperatury ponad 17000C.Kamionka, terakota i klinkier.Kamionka jest materiałem ceramicznym wytwarzanym z gliny kamionkowej z dodatkami, w skład którego wchodzą SiO2, Al2O3, tlenki potasu, sodu i żelaza, wypalanym jedno lub dwukrotnie i zwykle szkliwionym.Terakota jest materiałem ceramicznym składającym się z gliny ogniotrwałej, skalenia, piasku kwarcowego i tlenków metali, wypalanym w ok.12000C i cechującym się dużą odpornością na ścieranie.Klinkier jest materiałem wytwarzanym z glin żelazistych, wapienno-żelazistych lub wapienno-magnezjowych, wypalanym w ok.13000C, o dużej wytrzymałości i udarności, małej porowatości i nasiąkliwości.Porcelana, porcelit i fajans.Porcelanę wypala się jednokrotnie w temperaturze 850-10000C ( nieszkliwioną ) lub dwukrotnie w 1280-13200C ( szkliwioną ) i w 1350-14600C ( twardą ).W zależności od zastosowania porcelanę dzieli się na: stołową, artystyczną, elektotechniczną, laboratoryjną i dentystyczną.Porcelana stołowa służy do wytwarzania zastaw stołowych jako twarda lub miękka.Jest formowana przez odlewanie wylewne lub nalewne w formach gipsowych lub przez toczenie i dwukrotnie wypalana na biskwit i następnie w wyższej temperaturze.Porcelana miękka cechuje się większą przeświecalnością i jest bielsza, ale mniej wytrzymała niż porcelana twarda, gdyż zawiera mniej substancji ilastej i wypalana w niższej temperaturze.Porcelana techniczna jest porcelaną twardą , do której wprowadza się dodatki m.in.tlenki cyrkonu, krzemianów, magnezu i aluminium oraz tlenku aluminium.Zalicza się do niej porcelanę chemiczną, elektrotechniczną, a także irometryczną i dentystyczną.Fajans jest tworzywem ceramicznym o barwie białej i kremowej, porowatym i przeważnie pokrywanym szkliwem, cechujący się skłonnością do nasiąkania wodą i znacznie mniejszą wytrzymałością od porcelany.Wytwarza się go z glin fajansowych z dodatkami m.im.kwarcu i skalenia.Szkliwo fajansu z czasem pęka, nasiąka wodą, trwale się brudzi.Wytwarza się m.in.fajans: stołowy, sanitarny, techniczny, twardy, szamotowy.Porcelit jest tworzywem ceramicznym o własnościach pośrednich między porcelaną a fajansem, o barwie kremowej, mniejszej porowatości i większej wytrzymałości od fajansu.Wytwarza się go z gliny fajansowej, substancji ilastej kwarcu i skalenia.Wytwarza się z niego nakrycia stołowe, produkty sanitarne i sprzęt laboratoryjny.VI.Materiały ceramiczne o specjalnych zastosowaniach.Wśród materiałów ceramicznych o specjalnych zastosowaniach m.in wyróżnić możemy:- materiały ceramiczne stosowane na silniki samochodowe i lotnicze,- materiały ceramiczne stosowane w technice kosmicznej,- materiały ceramiczne o nadprzewodnictwie wysokotemperaturowym,- materiały ceramiczne stosowane w technice jądrowej,- materiały ceramiczne stosowane w wojsku.VII.Szkła i ceramika szklana.Szkła mogą być uważane za odmianę materiałów ceramicznych, pomimo przewagi struktury bezpostaciowej nad krystaliczną.Stan struktury szkieł jest pośredni między stanami ciekłym i stałym.Stan ten nie jest stanem równowagi i jest osiągany przez powstrzymanie krystalizacji, w wyniku szybkiego chłodzenia w zakresie temperatury krzepnięcia, zapewniającej powstanie fazy krystalicznej, w razie powolnego chłodzenia w warunkach zbliżonych do równowagowych.Szkła podlegają odkształceniu, stając się materiałami krystalicznymi, lecz okres ten trwa minimum kilkaset lat.Podstawowymi składnikami szkłotwórczymi są trzy tlenki kwasowe: SiO2, B2O3 i P2O5, tlenki arsenu i germanu, a także siarka, selen i fluorek ołowiu.Szkło jest przezroczyste dla światła widzialnego, a współczynnik załamania światła może być regulowany przez odpowiednie dodatki tlenków, np.ołowiu.Ceramika szklana zwana także dewitryfikatami lub pyroceramiką powstaje przez krystalizację masy szklanej w ściśle określony sposób, umożliwiający utworzenie struktury bardzo drobnoziarnistej, bez porowatości, z pozostałością tylko ok.2% fazy szklistej.Otrzymuje się ją w wyniku krystalizacji szkła na zarodkach tworzonych przez niewielkie dodatki Cu, Ag lub Au pod wpływem promieniowania ultrafioletowego.Materiały te mają własności mechaniczne i odporność na udary cieplne znacznie większe od szkieł, a niektóre własności lepsze od ceramiki inżynierskiej.- 1 -
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
