Ian Wood Królestwa Merowingów 450 751

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Chilperyk przekazał Galswincie pięć miast, lecz takwielki dar prawdopodobnie wykraczał poza przyjętąnormę i mógł mieć na celu przyćmienie Sigiberta, którywcześniej poślubił Brunhildę, albo też przekonanie ojcaGalswinty Atanagilda, jak bardzo poważnie Chilperykpodchodzi do tego małżeństwa.Nic w każdym razie niesugeruje, że inne morgengaben były równie znaczne.Wszystkie królowe jednak mogły dysponować wielki-mi bogactwami, co czyniło z nich potężne protektorki na dworze zarówno zabiegano o ich łaski, jak też ichnienawidzono.Mając łatwy dostęp do króla i sprawując pieczę nadjego finansami, królowa mogła stać się najpotężniejsząosobą na scenie politycznej królestwa, ale jej droga dopotęgi zaczynała się w sypialni króla.Najważniejszymcelem każdej królowej czy konkubiny było utrzymanieuczucia króla, który nader łatwo mógł oddalić kobietę,gdy przestała mu się podobać.Właśnie takie sytuacje sączęsto opisywane w Historiach Grzegorza z Tours.De-oteria, która opuściła dla Teudeberta I poprzedniegomęża, uświadomiła sobie, że uroda jej córki staje sięzagrożeniem dla jej własnej pozycji, więc podczas po-bytu w Verdun kazała ją utopić.Być może w rezultacietego wydarzenia Teudebert opuścił Deoterię i zamiastniej poślubił Longobardkę Wizygardę, z którą przez ja-kiś czas był zaręczony.Ingoberga, pierwsza żona Cha-riberta I, usiłując zniechęcić swego męża do córek grę-plarza wełny sprawiła, że król ujrzał ojca dziewczynprzy pracy.Plan jednak nie powiódł się i Charibert od-dalił Ingobergę.Jeszcze bardziej szczególne były skutkizabiegów żony Chlotara I Ingundy, by znalezć odpo-wiedniego męża swej siostrze.Gdy tylko król zobaczyłdziewczynę, sam postanowił ją poślubić, stając się mę-żem obu sióstr kolejno, a być może jednocześnie.Na-wet jednak na tle tych małżeńskich perypetii Merowin-gów determinacja Fredegundy, drugiej żony ChilperykaI, aby zdobyć mocną pozycję na dworze już po małżeń-stwie króla z Galswintą i stać się motorem królewskiejpolityki robi tym większe wrażenie.FredegundaInformacje Grzegorza z Tours o Fredegundzie doty-czą głównie jej zabiegów o zabezpieczenie własnegopotomstwa, a co za tym idzie planów wyeliminowaniawszelkich przeszkód na drodze dziedziczenia przez jejdzieci ojcowskiego królestwa.Królowa prześladowałaswych dwóch pasierbów, Chlodwiga i Meroweusza,aranżując morderstwo pierwszego, drugiego zaś zmu-szając do samobójstwa.Los ich zwolenników nie byłlepszy sprzymierzeńcy Chlodwiga, Leudast i dwuRikulfów, ucierpieli za sprawą Fredegundy.Ojcuchrzestnemu Meroweusza, biskupowi PraetextatusowiZ Rouen, który przyjął księcia i Brunhildę, gdy schroni-li się w jego mieście, by się pobrać, wytoczono proces,po którym został on wygnany, a w końcu zamordowa-ny.Jednocześnie zgony jej własnych dzieci skłaniałyFredegundę do demonstrowania nadzwyczajnej żałoby.Gdy Chlodobert i Dagobert umierali na dyzenterię, kró-lowa orzekła, że to kara Boża za niesprawiedliwe rządyi nalegała, by spalić nowe rejestry podatkowe jej męża.Po śmierci kolejnego syna, Teuderyka, spaliła wszyst-kie należące do niego skarby i kazała torturować grupęparyskich kobiet z powodu podejrzeń o czary.TroskaFredegundy o własną rodzinę widoczna jest równieżw liczbie darów, którymi obsypała swą córkę Riguntęprzed jej wyjazdem do Hiszpanii.Chęć chronienia mę-ża i dzieci motywowała królową do podejmowania nie-cnych czynów względem innych.Fredegunda przy-puszczalnie była odpowiedzialna za zamordowanie Si-giberta, gdy był on o krok od zniszczenia królestwa jejmęża Chilperyka, a Grzegorz z Tours twierdzi, że byłatakże spiritus movens prób zamordowania syna Brun-hildy Childeberta II, a także króla Guntrama.Fredegunda może jawić się jako typowy przykładkrwiożerczej królowej, której głównym celem jestochrona najbliższej rodziny.Grzegorz jednak sugeruje,że jej działania wypływały także z bardziej egoistycz-nych pobudek.Choć opłakiwała śmierć Chlodoberta,Dagoberta i Teuderyka, odrzuciła jednak swego nowonarodzonego syna Samsona i pragnęła, by umarł, gdyżsama czuła się bliska śmierci.Chilperyk musiał nasta-wać, by Samson został ochrzczony.Podobnie, chociażkrólowa obdarowała Riguntę skarbami przed jej podró-żą do Hiszpanii, gdy księżniczka skończyła jako starapanna na dworze, Fredegunda usiłowała ją zamordo-wać.Według Grzegorza przyczyną konfliktu międzyobiema kobietami było złe prowadzenie się Rigunty.Moralność samej Fredegundy również nie była jednakwolna od podejrzeń: Guntram podawał w wątpliwość,że ojcem Chlotara II był Chilperyk, Grzegorz zaś pod-kreśla, że królowa zwróciła się przeciwko Eberulfowi,gdy ten nie chciał zostać jej kochankiem.Biskup Tourswyraznie nie lubił Fredegundy i jej obraz w kronice jestbyć może zafałszowany.�smowieczna Liber historiaeFrancorum idzie jednak jeszcze dalej niż Grzegorz,oskarżając królową o zamordowanie swego męża potym, jak rzekomo odkrył on jej romans.Kariery Frede-gundy nie można sprowadzać jedynie do zapewnianiadzieciom przeżycia i dziedziczenia, ale były to sprawynajwyższej wagi tak dla niej, jak i dla innych merowiń-skich królowych.Królewskie wdowyNie wydaje się, aby kariera Fredegundy skończyłasię wraz z zamordowaniem Chilperyka.Kontynuowałaona swą śmiercionośną politykę jeszcze w początko-wych latach panowania Chlotara II i prawdopodobniezmarła śmiercią naturalną w 597 r.Większość mero-wińskich kobiet opuszcza jednak scenę polityczną pośmierci mężów.Ponieważ wpływy królowej zależałyod jej pozycji żony króla i matki jego synów, nic dziw-nego, że większość królowych wdów to mało ważnepostacie.Królewskie żony wciąż odgrywające pewnąrolę w polityce po śmierci mężów to matki książąt, któ-rzy nie osiągnęli jeszcze dojrzałości.Problemy związa-ne z osadzeniem młodocianego księcia na tronie i orga-nizacją regencji dawały królewskim wdowom możli-wości dalszego utrzymywania się przy władzy.SamaFredegunda odegrała niebagatelną rolę w ogłoszeniukrólem Chlotara II.Brunhilda natomiast była świad-kiem nieletniości swego syna Childeberta II i wnuków,Teudeberta II i Teuderyka II, by wreszcie obserwowaćupadek swego prawnuka Sigiberta II.W VII w [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Odnośniki