[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W balladach można dostrzec trzy podstawowe składniki romantyzmu: ludowość, naturę i historię.Kolejnym tomikiem była "Grażyna".Drugą pozycją obok "Grażyny" w omawianym tomiku są "Dziady" cz.II i IV, nazywane inaczej "Dziadami" wileńsko-kowieńskimi.Ta część "Dzidów" powstała w okresie pobytu Mickiewicza w Kownie.Koresponduje wtedy z filomatami, którzy go nie rozumieją.W "Dziadach" wyróżnić można dwie warstwy treściowe: przedmiotową, tj.opis obrzędu dziadów (ta warstwa góruje w II części) i podmiotową, na którą składa się obraz cierpień Gustawa, z wyraźnymi aluzjami do przeżyć samego Mickiewicza (głównie w części IV).Utwór związany jest bardzo mocno z przeżyciami poety w Kownie (śmierć matki).W cz.II Mickiewicz przedstawia staropogański obrzęd dziadów.W 1823 roku władze policyjne trafiły na ślad tajnych organizacji młodzieżowych, działających nie tylko w Wilnie, ale także w innych miastach Litwy.Miejsce księcia Adama Czartoryskiego (kuratora okręgu szkolnego) zajął senator Nowosilcow, znany z wrogości do Polaków.Po patriotycznych wystąpieniach 3 majowych na uniwersytecie uwięziono Mickiewicza, a następnie zesłano go do Petersburga, gdzie nawiązał kontakt z rewolucyjnym kołem poetów rosyjskich, późniejszych uczestników powstania dekabrystów.Wkrótce został zmuszony do opuszczenia stolicy i zesłano go do Odessy.Udało mu się wejść do elitarnych kół towarzyskich, gdzie rozrywany był przez kobiety.W międzyczasie Mickiewicz odbył wyprawę na Krym, rezultatem której były Sonety Krymskie wydane w 1826 roku w Moskwie.W tomiku (pt."Sonety") znajdowały się również sonety związane z życiem w Odessie."Sonety krymskie" są wyrazem zainteresowań romantycznych Wschodem szerzących się wśród studentów Uniwersytetu Wileńskiego.Mickiewicz podczas pobytu w Petersburgu interesował się w sposób amatorski Wschodem (literatura, język, historia).Wielką rolę odgrywają opisy przyrody i wysuwają się one na plan pierwszy.Podmiotem lirycznym jest tu nowy typ bohatera, uosobiony w postaci Pielgrzyma.Poddany on jest życiu natury i jej żywiołów.Natura przytłacza Pielgrzyma swym ogromem.W końcu 1825 roku Mickiewicz opuścił Odessę (był zmuszony) i wybrał Moskwę, gdzie miał już zapewnioną posadę w kancelarii generał-gubernatora.Przybył do Moskwy w dwa dni po wybuchu powstania dekabrystów w Petersburgu.Klęskę przyjaciół rewolucjonistów przeżył bardzo głęboko ("Do przyjaciół Moskali").Klęska ta przekonała poetę o sile caratu co znalazło odbicie w "Konradzie Wallenrodzie"."Konrad Wallenrod" ukazał się w roku 1828 po wielu kłopotach z cenzurą.Patrz punkt 5.Po opublikowaniu tego utworu dla Mickiewicza grunt zaczął palić się pod nogami i tylko sprawna pomoc przyjaciół pozwoliła mu na ucieczkę z Rosji na zachód Europy.Po wyjeździe z Rosji Mickiewicz udał się do Niemiec, gdzie w Berlinie powitała go liczna kolonia polska.Następnie zwiedził Drezno, Pragę czeską, odwiedził Goethego (otrzymał od niego autograf i gęsie pióro), Weimar, Włochy (przez Alpy).Pobyt we Włoszech był dla Mickiewicza okresem względnego spokoju, a nawet radości.Podobnie jak na Krymie mógł się zachwycać pięknymi widokami natury, mógł zwiedzać zabytki antyczne i średniowieczne, co dla romantyka było sprawą wyjątkowo pociągającą ze względu na zainteresowania historią.Miał przy tym bliskie koło przyjaciół i znajomych, którzy wprowadzili go w kręgi życia towarzyskiego.W grudniu 1830 roku doszła do poety wiadomość o wybuchu powstania listopadowego w Polsce, którą Mickiewicz bardzo przeżył.W końcu grudnia był zdecydowany wyjechać do Polski by wziąć udział w powstaniu, jednak wypadki w Bolonii w lutym 1831 roku pokrzyżowały te plany.Wyjechał z Rzymu w kwietniu 1831 roku i przez Szwajcarię udał się do Paryża, skąd planował wyjazd do kraju.Ostatecznie nie dostał się do Królestwa, a po klęsce powstania udał się do Drezna.Spotykając emigrantów popowstaniowych, szczególnie oficerów napisał wiele wierszy o powstaniu, m.in."Redutę Ordona", na podstawie opowiadań Stefana Graczyńskiego, adiutanta generała Jana Nepomucena Umińskiego.lLudowy i romantyczny charakter "Ballad" i "Dziadów II".lDo "Ballad i romansów" należą m.in.: "Romantyczność", "Świteź", "Świtezianka".W balladach można dostrzec trzy podstawowe składniki romantyzmu: ludowość, naturę i historię.Ludowość.Łatwo wyróżnić w balladach pewne typowe dla wierzeń i baśni ludowych motywy, jak np.wiara w istnienie boginek wodnych, zatopione w jeziorach miasta, pojawienie się duchów zmarłych itp.Lud, u Mickiewicza, wypowiada tak ważne prawdy o świecie iż uznać je musi sam autor (Romantyczność), prawdy te górują także nad naukowymi prawdami Starca z tejże ballady.Prawdy te dotyczą m.in.natury, przez którą rozumieć musimy z jednej strony zwykle pojętą przyrodę, z drugiej istotę świata, tj.prawa nim rządzące, losy ludzi itp.Duże znaczenie w Balladach i romansach ma przyroda.Tajemnicze jezioro, na dnie którego znajdują się ruiny zatopionego miasta, groźne kwiaty rosnące na brzegu jeziora, ich rola w karze udzielonej ruskim żołnierzom, tajemnicza postać dziewczyny-świteźianki, ponury las, przez który zbrodnicza Pani biegnie do Pustelnika, słysząc złowróżbne krakanie wron i hukanie puchaczy, wszystko to na tle ciemnej, wietrznej nocy - oto ważniejsze motywy przyrody, groźnej, budzącej przestrach, zharmonizowanej z niesamowitymi wydarzeniami.Świat w balladach jest tak samo groźny i budzący strach jak te wymienione szczegóły przyrody.Jest to niepojęty dla zwykłego śmiertelnika układ sił rządzących na ziemi i biegiem historii, a także losami każdej jednostki.Człowiek może tylko biernie poddawać się skutkom działania sił natury, nie mając żadnego wpływu na nie.Natura ta włada za pośrednictwem tajemniczych duchów, rusałek, reprezentujących moce nadziemskie pustelników itp.Duchy są złe, mściwe, niekiedy po prostu złośliwe.Jedną z wielkich prawd ukazanych w balladach, jest przekonanie o nieuniknionym charakterze kary za popełnione winy."Dziady II".Podobnie jak w balladach odnajdujemy elementy ludowe (czyli romantyczne): - ingerencja sił nadprzyrodzonych; postacie i zdarzenia "cudowne"; - ludowe widzenie świata; - wiara, że zło zostanie zawsze ukarane, a dobro wynagrodzone.lKoncepcja bohatera w "Konradzie Wallenrodzie" (na czym polega wielkość i tragizm).lKlęska powstania dekabrystów uświadomiła poecie potęgę carskiej Rosji i błędną ideologię szlacheckich rewolucjonistów, którzy potęgę tę pragnęli złamać w samotnej, bo oderwanej od mas ludowych walce (rewolucjonizm szlachecki)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
